Şakir Albayrak
Köşe Yazarı
Şakir Albayrak
 

Anlatım bozuklarına dair

ANLATIM BOZUKLUKLARINA DAİR “Yine mi dilden söz edeceğiz?” sorusunu duyar gibiyim. Çok tabiidir ki dilden vaz geçemiyoruz. Bazı teknik kusurlar üzerinde, kelimenin gerçek anlamında kısaca duracağım. Çok kullandığımız “Ne… Ne… “edatımız vardır. Kullanımında sıkça rastlanan bir yanlışlık oluyor. Bu edatın kullanıldığı cümlelerde yüklem olumsuz çekimli olmamalıdır. Şöyle ki “ Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokunmadı. Hatta her dönemde hükümetler adil bir seçim sitemi yerine kendilerini kurtarmak için sistemle oynadı. 1980 sonrası çok kez bunu gördük ve yaşadık. ”Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokunmadı. “ cümlesinin doğrusu şudur: Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokundu. Görüldüğü üzere Cümlenin yüklemi olumlu, anlamı olumsuz. Muhalefet aleyhine olan seçim le ilgili konu, muhalefetteyken gündemden düşmüyor, iktidara geldiklerinde, hiçbir konuda muktedir olamazlarsa bile bu konuda muktedir oluyorlar. Muhalefetteyken istemediklerini mütemadiyen beyan ettikleri, şikâyetçi oldukları uygulama, iktidarın işine geldiği için gidişatı hiç bozmuyorlar. Başka bir örneği de şu. Gayet açık. “ Ne geldim ne de gördüm. “anlamı, “Gelmedim de görmedim de. Bir başka anlatım bozukluğu var ki çok ilginç. “Evde olmayan birine “Evde değilsin, değil mi? “sorusuna verilen cevap “evet” olacağı yerde “hayır “şeklinde veriliyor. Mademki, hâlbuki gördük ki gelmedi. “Gelmiyor musun? “sorusuna gelmeyeceği belli olan birinin cevabı , “Evet” olması gerekirken “hayır” oluyor. Hani gelmeyecek ya. Bunu “Hayır” ile bildiriyor. Kısaca “demiştim ya. Bir bozukluğu da belirttikten sonra son. Baba, çocuğuna “Beni seviyor musun?” diyor. Çocuk da Annem gibi seviyorum.” cevabını veriyor. Buradan anlaşılan, çocuğun annesini sevmesi gibi bir sevgi. Çocuk ise annesini sevdiği gibi sevdiğini söylemek için bu cümleyi kuruyor. Doğrusu ise “Annemi sevdiğim gibi seni de seviyorum.” demesidir. Bu konu uzar gider de sonuçlandırıyorum. Yazılı veya sözlü iletişimle ilgilenen her özel ya da tüzel kurumun, bir dil uzmanını istihdam etmeleri gereğine inanmaya devam ediyorum. Şakir Albayrak, Çekmeköy, 09.04.2023, 19.04
Ekleme Tarihi: 11 Nisan 2023 - Salı

Anlatım bozuklarına dair

ANLATIM BOZUKLUKLARINA DAİR

“Yine mi dilden söz edeceğiz?” sorusunu duyar gibiyim. Çok tabiidir ki dilden vaz geçemiyoruz. Bazı
teknik kusurlar üzerinde, kelimenin gerçek anlamında kısaca duracağım. Çok kullandığımız “Ne… Ne…
edatımız vardır. Kullanımında sıkça rastlanan bir yanlışlık oluyor. Bu edatın kullanıldığı cümlelerde
yüklem olumsuz çekimli olmamalıdır. Şöyle ki “ Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden
şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine
dokunmadı. Hatta her dönemde hükümetler adil bir seçim sitemi yerine kendilerini kurtarmak için
sistemle oynadı. 1980 sonrası çok kez bunu gördük ve yaşadık. ”Her parti hükümete gelmeden önce
bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim
sistemine dokunmadı. “
cümlesinin doğrusu şudur: Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden
şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine
dokundu. Görüldüğü üzere Cümlenin yüklemi olumlu, anlamı olumsuz. Muhalefet aleyhine olan seçim
le ilgili konu, muhalefetteyken gündemden düşmüyor, iktidara geldiklerinde, hiçbir konuda muktedir
olamazlarsa bile bu konuda muktedir oluyorlar. Muhalefetteyken istemediklerini mütemadiyen
beyan ettikleri, şikâyetçi oldukları uygulama, iktidarın işine geldiği için gidişatı hiç bozmuyorlar. Başka
bir örneği de şu. Gayet açık. “ Ne geldim ne de gördüm. “anlamı, “Gelmedim de görmedim de. Bir
başka anlatım bozukluğu var ki çok ilginç. “Evde olmayan birine “Evde değilsin, değil mi? “sorusuna
verilen cevap “evet” olacağı yerde “hayır “şeklinde veriliyor. Mademki, hâlbuki gördük ki gelmedi.
“Gelmiyor musun? “sorusuna gelmeyeceği belli olan birinin cevabı , “Evet” olması gerekirken “hayır”
oluyor. Hani gelmeyecek ya. Bunu “Hayır” ile bildiriyor. Kısaca “demiştim ya. Bir bozukluğu da
belirttikten sonra son. Baba, çocuğuna “Beni seviyor musun?” diyor. Çocuk da Annem gibi
seviyorum.” cevabını veriyor. Buradan anlaşılan, çocuğun annesini sevmesi gibi bir sevgi. Çocuk ise
annesini sevdiği gibi sevdiğini söylemek için bu cümleyi kuruyor. Doğrusu ise “Annemi sevdiğim gibi
seni de seviyorum.”
demesidir. Bu konu uzar gider de sonuçlandırıyorum.

Yazılı veya sözlü iletişimle ilgilenen her özel ya da tüzel kurumun, bir dil uzmanını istihdam etmeleri gereğine inanmaya devam
ediyorum.

Şakir Albayrak, Çekmeköy, 09.04.2023, 19.04

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve trabzonhabermerkezi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.