Sessiz Tehlike: Yeme Bozuklukları

Sağlık 04.03.2024 - 12:38, Güncelleme: 04.03.2024 - 12:38
 

Sessiz Tehlike: Yeme Bozuklukları

Klinik Psikolog Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, Anoreksiya, Bulimiya ve Tıkınırcasına Yeme gibi şekillerde kendini gösteren yeme bozukluklarının yaşamı tehdit ettiğini belirterek tedavi edilmesinin hayati öneme sahip olduğuna dikkat çekti Beslenme ve yeme bozuklukları çok çeşitli olmasına karşın “Anoreksiya Nervosa”, “Bulimia Nervosa” ve “Tıkınırcasına Yeme” en sık görülenler olarak biliniyor.  Anoreksiya kişinin kendini kilolu algılaması nedeniyle gıda alımını çok fazla sınırlaması, bulimiya kusarak fazla kaloriden kurtulma şeklinde kendini gösteriyor. “Tıkınırcasına Yeme” ise diğer yeme bozukluklarının içine yerleşen “kontrol kaybı dönemleri” olarak ele alınabileceği gibi Anoreksiya veya Bulimiyadan bağımsız olarak da ortaya çıkabiliyor. Araştırmalara göre anoreksiya nervozanın gençler arasında görülme oranı yüzde 5 iken, her 4 gençten biri hayatının bir döneminde bulimiya deneyimi yaşıyor.  Hasta ve Aile Tarafından Önemsenmiyor Konuya ilişkin bilgi veren Yeditepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkanı, Klinik Psikolog Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, yeme bozukluğu taşıyan kişinin bu gerçeğin çoğunlukla ayırdında olmadığını belirterek kişinin çevresi tarafından da önemsenmemesi nedeniyle tedaviye başvurulmadığına işaret etti. Dr. Öğr. Üyesi Örnek, kişinin çevresinin dikkatli olması ve mutlaka tedaviye yönelik aksiyon almasının hayati öneme sahip olduğunu vurguladı.  “Yeme bozuklukları, kişinin kendi bedenini algılayışının bozulması ve beslenme rutinini sağlıklı olmayan bir tarzda değiştirmesiyle karakterize olan ciddi psikolojik bozukluklardır” diyen Billur Örnek, “Bu bozuklukların fiziksel hasar yarattığı ve yaşamı tehdit ettiği akıldan çıkarılmamalı” ifadelerini kullandı.  “Ebeveyn İlişkisinin Etkisi Büyük” Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, farklı kuramcıların yeme bozukluklarının ortaya çıkış nedenlerini farklı şekilde açıkladıklarını ifade ederek en fazla kabul gören nedenlere ilişkin şunları söyledi: “Kişinin beslenme alışkanlığı, ebeveynler -özellikle de anne- aracılığıyla henüz emzirme dönemi kadar erken dönemde sağlanan bir olgudur. Bunun da etkisiyle ebeveynlerle kurulan ilişkinin, yeme davranışında etkisi büyüktür. Psikanalitik yönelimli klinisyenler Anoreksiya Nervosa’lı kişilerin özellikle annelerinden ayrımlaşamadıkları görüşünde birleşmektedir. Hastalık kontrolcü ebeveyne bir başkaldırı, kişinin kontrol edebildiği bir alan oluşturma ihtiyacına paralel olarak ortaya çıkabilir. Anoreksiya’da görülen yakın ve çatışmalı aile ilişkilerinin aksine Bulimiya’da uzak, mesafeli, duygusal anlamda doyurucu olmayan aile ilişkilerinin sıklıkla görüldüğünü söyleyebiliriz. Aile içi ilişkiler ve bağlanma süreçleri dışında bu iki bozukluğun görülmesinde sosyal medya, zayıflığın övüldüğü, kilolu olmanın yerildiği ortamlar da çok etkilidir.”   Kendini Avutmak, Uyuşturmak Tıkınırcasına yeme bozukluğuna ilişkin ise Şema Terapi yaklaşımını anımsatan Billur Örnek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yaklaşıma göre tıkınma, baş edilmesi güç duygularla yüzleşmekten kaçmak için kendini uyuşturmanın bir yoludur. Dolu mide, bebeklikte edinilmiş bir konfor hissini beraberinde getirir. Bebekken anne tarafından emzirilerek doyurulmuş olmak hem fiziksel olarak hayatta kalmaya devam edebilmeyi hem de bakım verenin şefkatini gösterdiği için tokluğun, kişiye aynı güvende olma hissini çağrıştırdığını söyleyebiliriz. Bu duyguya sığınarak avunmak için kaygının yüksek olduğu zamanlarda veya baş edilmesi güç başka duygular ortaya çıktığında kişi tıkınmaya başlar. Tıkınma bu anlamda, saatlerce telefonla uğraşmaktan, saatlerce dizi izlemekten, saatlerce konsol oyunu oynamaktan, hatta madde-alkol kullanmaktan farklı bir yöntem değildir. Elbette bunların fiziksel çıktıları farklıdır ancak sebep aynıdır: kendini avutmak-uyuşturmak.” Aileler Ne Yapabilir? Ebeveynlerin, çocuklarına hata yapma şansı tanıyarak öğrenmelerini kolaylaştırdıkları bir ortam oluşturmalarını öneren Dr. Billur Örnek, şunları kaydetti: “Seçimlerine saygı duyulan, yapılan seçimi uygulamak mümkün değilse de bu konuda konuşulan, çocuğun sorduğu soruların sabırla cevaplandığı, çocuğun karar verebilme yetisine güvenildiği ifade edilen ailelerde çocuğun yeterlilik hissi gelişir. Yeterlilik hissi gelişmiş bir çocuk/genç, medyanın veya yaşıtlarının baskısına da kolayca kapılmaz; kendi kontrol edebileceği bir alan için isyan etme ihtiyacı da duymaz. Tıkınırcasına yeme için ise aile içinde zor duygular da konuşulabilmeli ve nasıl baş edildiğini çocuk gözlemleyebilmelidir.” “Başlatıcı Sebep Aile, Tedavi Almaksızın Aile İçinde Çözülemez” Aileler ise çoğunlukla bu rahatsızlıkların farkına varmayabiliyor. Ailelerin çocuklarını iyi gözlemlemesinin önemine işaret eden Örnek, şöyle devam etti: “Aileler fark ettiğinde durumu iyi takip etmeli ve bunun bir bozukluk olduğunu akıllarından çıkarmamalılar. Ne yazık ki aile içi etkenlerin çok büyük bir başlatıcı sebep olduğu bu bozuklukların aile içinde -tedavi almaksızın- çözülmesi pek mümkün olmuyor. Dolayısıyla yardım etmek istediklerini ifade etmeli ancak profesyonel tedaviye başvurmayı geciktirmemeliler. Bu bozukluklar, aşırı kilo kaybı ve aşırı kilo alımı etkisiyle yaşamsal risk taşıyan oldukça zorlu bozukluklardır. Sadece kusmanın bile sisteme verdiği zarar büyüktür. Psikolojik temelleri olsa da çok ciddi fiziksel sonuçları olabilen, hatta ölümle sonuçlanabilen durumlar olduğunu düşünerek ciddiye almak ve zaman kaybetmemek önemlidir. Bu bozuklukların fiziksel hasar yarattığı ve yaşamı tehdit ettiği akıldan çıkarılmamalı. Bozukluğu taşıyan kişi bu gerçeğin çoğunlukla ayırdında olmuyor veya yok sayıyor. Bu bağlamda kişinin çevresinin dikkatli olması ve mutlaka tedaviye yönelik aksiyon alması hayati öneme sahip.” Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Klinik Psikolog Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, Anoreksiya, Bulimiya ve Tıkınırcasına Yeme gibi şekillerde kendini gösteren yeme bozukluklarının yaşamı tehdit ettiğini belirterek tedavi edilmesinin hayati öneme sahip olduğuna dikkat çekti

Beslenme ve yeme bozuklukları çok çeşitli olmasına karşın “Anoreksiya Nervosa”, “Bulimia Nervosa” ve “Tıkınırcasına Yeme” en sık görülenler olarak biliniyor. 

Anoreksiya kişinin kendini kilolu algılaması nedeniyle gıda alımını çok fazla sınırlaması, bulimiya kusarak fazla kaloriden kurtulma şeklinde kendini gösteriyor. “Tıkınırcasına Yeme” ise diğer yeme bozukluklarının içine yerleşen “kontrol kaybı dönemleri” olarak ele alınabileceği gibi Anoreksiya veya Bulimiyadan bağımsız olarak da ortaya çıkabiliyor. Araştırmalara göre anoreksiya nervozanın gençler arasında görülme oranı yüzde 5 iken, her 4 gençten biri hayatının bir döneminde bulimiya deneyimi yaşıyor. 

Hasta ve Aile Tarafından Önemsenmiyor

Konuya ilişkin bilgi veren Yeditepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Başkanı, Klinik Psikolog Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, yeme bozukluğu taşıyan kişinin bu gerçeğin çoğunlukla ayırdında olmadığını belirterek kişinin çevresi tarafından da önemsenmemesi nedeniyle tedaviye başvurulmadığına işaret etti. Dr. Öğr. Üyesi Örnek, kişinin çevresinin dikkatli olması ve mutlaka tedaviye yönelik aksiyon almasının hayati öneme sahip olduğunu vurguladı. 

“Yeme bozuklukları, kişinin kendi bedenini algılayışının bozulması ve beslenme rutinini sağlıklı olmayan bir tarzda değiştirmesiyle karakterize olan ciddi psikolojik bozukluklardır” diyen Billur Örnek, “Bu bozuklukların fiziksel hasar yarattığı ve yaşamı tehdit ettiği akıldan çıkarılmamalı” ifadelerini kullandı. 

“Ebeveyn İlişkisinin Etkisi Büyük”

Dr. Öğr. Üyesi Billur Örnek, farklı kuramcıların yeme bozukluklarının ortaya çıkış nedenlerini farklı şekilde açıkladıklarını ifade ederek en fazla kabul gören nedenlere ilişkin şunları söyledi:

“Kişinin beslenme alışkanlığı, ebeveynler -özellikle de anne- aracılığıyla henüz emzirme dönemi kadar erken dönemde sağlanan bir olgudur. Bunun da etkisiyle ebeveynlerle kurulan ilişkinin, yeme davranışında etkisi büyüktür. Psikanalitik yönelimli klinisyenler Anoreksiya Nervosa’lı kişilerin özellikle annelerinden ayrımlaşamadıkları görüşünde birleşmektedir. Hastalık kontrolcü ebeveyne bir başkaldırı, kişinin kontrol edebildiği bir alan oluşturma ihtiyacına paralel olarak ortaya çıkabilir. Anoreksiya’da görülen yakın ve çatışmalı aile ilişkilerinin aksine Bulimiya’da uzak, mesafeli, duygusal anlamda doyurucu olmayan aile ilişkilerinin sıklıkla görüldüğünü söyleyebiliriz. Aile içi ilişkiler ve bağlanma süreçleri dışında bu iki bozukluğun görülmesinde sosyal medya, zayıflığın övüldüğü, kilolu olmanın yerildiği ortamlar da çok etkilidir.”
 

Kendini Avutmak, Uyuşturmak

Tıkınırcasına yeme bozukluğuna ilişkin ise Şema Terapi yaklaşımını anımsatan Billur Örnek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu yaklaşıma göre tıkınma, baş edilmesi güç duygularla yüzleşmekten kaçmak için kendini uyuşturmanın bir yoludur. Dolu mide, bebeklikte edinilmiş bir konfor hissini beraberinde getirir. Bebekken anne tarafından emzirilerek doyurulmuş olmak hem fiziksel olarak hayatta kalmaya devam edebilmeyi hem de bakım verenin şefkatini gösterdiği için tokluğun, kişiye aynı güvende olma hissini çağrıştırdığını söyleyebiliriz. Bu duyguya sığınarak avunmak için kaygının yüksek olduğu zamanlarda veya baş edilmesi güç başka duygular ortaya çıktığında kişi tıkınmaya başlar. Tıkınma bu anlamda, saatlerce telefonla uğraşmaktan, saatlerce dizi izlemekten, saatlerce konsol oyunu oynamaktan, hatta madde-alkol kullanmaktan farklı bir yöntem değildir. Elbette bunların fiziksel çıktıları farklıdır ancak sebep aynıdır: kendini avutmak-uyuşturmak.”

Aileler Ne Yapabilir?

Ebeveynlerin, çocuklarına hata yapma şansı tanıyarak öğrenmelerini kolaylaştırdıkları bir ortam oluşturmalarını öneren Dr. Billur Örnek, şunları kaydetti:

“Seçimlerine saygı duyulan, yapılan seçimi uygulamak mümkün değilse de bu konuda konuşulan, çocuğun sorduğu soruların sabırla cevaplandığı, çocuğun karar verebilme yetisine güvenildiği ifade edilen ailelerde çocuğun yeterlilik hissi gelişir. Yeterlilik hissi gelişmiş bir çocuk/genç, medyanın veya yaşıtlarının baskısına da kolayca kapılmaz; kendi kontrol edebileceği bir alan için isyan etme ihtiyacı da duymaz. Tıkınırcasına yeme için ise aile içinde zor duygular da konuşulabilmeli ve nasıl baş edildiğini çocuk gözlemleyebilmelidir.”

“Başlatıcı Sebep Aile, Tedavi Almaksızın Aile İçinde Çözülemez”

Aileler ise çoğunlukla bu rahatsızlıkların farkına varmayabiliyor. Ailelerin çocuklarını iyi gözlemlemesinin önemine işaret eden Örnek, şöyle devam etti:

“Aileler fark ettiğinde durumu iyi takip etmeli ve bunun bir bozukluk olduğunu akıllarından çıkarmamalılar. Ne yazık ki aile içi etkenlerin çok büyük bir başlatıcı sebep olduğu bu bozuklukların aile içinde -tedavi almaksızın- çözülmesi pek mümkün olmuyor. Dolayısıyla yardım etmek istediklerini ifade etmeli ancak profesyonel tedaviye başvurmayı geciktirmemeliler. Bu bozukluklar, aşırı kilo kaybı ve aşırı kilo alımı etkisiyle yaşamsal risk taşıyan oldukça zorlu bozukluklardır. Sadece kusmanın bile sisteme verdiği zarar büyüktür. Psikolojik temelleri olsa da çok ciddi fiziksel sonuçları olabilen, hatta ölümle sonuçlanabilen durumlar olduğunu düşünerek ciddiye almak ve zaman kaybetmemek önemlidir. Bu bozuklukların fiziksel hasar yarattığı ve yaşamı tehdit ettiği akıldan çıkarılmamalı. Bozukluğu taşıyan kişi bu gerçeğin çoğunlukla ayırdında olmuyor veya yok sayıyor. Bu bağlamda kişinin çevresinin dikkatli olması ve mutlaka tedaviye yönelik aksiyon alması hayati öneme sahip.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve trabzonhabermerkezi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Adana escort bayan Çukurova escort bayan Seyhan escort bayan Ankara escort bayan Mamak escort bayan Etimesgut escort bayan Polatlı escort bayan Pursaklar escort bayan Haymana escort bayan Çankaya escort bayan Keçiören escort bayan Sincan escort bayan Antalya escort bayan Kumluca escort bayan Konyaaltı escort bayan Manavgat escort bayan Muratpaşa escort bayan Kaş escort bayan Alanya escort bayan Kemer escort bayan Bursa escort bayan Eskişehir escort bayan Gaziantep escort bayan Şahinbey escort bayan Nizip escort bayan Şehitkamil escort bayan İstanbul escort bayan Merter escort bayan Nişantaşı escort bayan Şerifali escort bayan Maltepe escort bayan Sancaktepe escort bayan Eyüpsultan escort bayan Şişli escort bayan Kayaşehir escort bayan Büyükçekmece escort bayan Beşiktaş escort bayan Mecidiyeköy escort bayan Zeytinburnu escort bayan Sarıyer escort bayan Bayrampaşa escort bayan Fulya escort bayan Beyoğlu escort bayan Başakşehir escort bayan Tuzla escort bayan Beylikdüzü escort bayan Pendik escort bayan Bağcılar escort bayan Ümraniye escort bayan Üsküdar escort bayan Esenyurt escort bayan Küçükçekmece escort bayan Esenler escort bayan Güngören escort bayan Kurtköy escort bayan Bahçelievler escort bayan Sultanbeyli escort bayan Ataşehir escort bayan Kağıthane escort bayan Fatih escort bayan Çekmeköy escort bayan Çatalca escort bayan Bakırköy escort bayan Kadıköy escort bayan Avcılar escort bayan Beykoz escort bayan Kartal escort bayan İzmir escort bayan Balçova escort bayan Konak escort bayan Bayraklı escort bayan Buca escort bayan Çiğli escort bayan Gaziemir escort bayan Bergama escort bayan Karşıyaka escort bayan Urla escort bayan Bornova escort bayan Çeşme escort bayan Kayseri escort bayan Kocaeli escort bayan Gebze escort bayan İzmit escort bayan Malatya escort bayan Manisa escort bayan Mersin escort bayan Yenişehir escort bayan Mezitli escort bayan Erdemli escort bayan Silifke escort bayan Akdeniz escort bayan Anamur escort bayan Muğla escort bayan Bodrum escort bayan Milas escort bayan Dalaman escort bayan Marmaris escort bayan Fethiye escort bayan Datça escort bayan Samsun escort bayan Atakum escort bayan İlkadım escort bayan Adıyaman escort bayan Afyonkarahisar escort bayan Ağrı escort bayan Aksaray escort bayan Amasya escort bayan Ardahan escort bayan Artvin escort bayan Aydın escort bayan Balıkesir escort bayan Bartın escort bayan Batman escort bayan Bayburt escort bayan Bilecik escort bayan Bingöl escort bayan Bitlis escort bayan Bolu escort bayan Burdur escort bayan Çanakkale escort bayan Çankırı escort bayan Çorum escort bayan Denizli escort bayan Diyarbakır escort bayan Düzce escort bayan Edirne escort bayan Elazığ escort bayan Erzincan escort bayan Erzurum escort bayan Giresun escort bayan Gümüşhane escort bayan Hakkari escort bayan Hatay escort bayan Iğdır escort bayan Isparta escort bayan Kahramanmaraş escort bayan Karabük escort bayan Karaman escort bayan Kars escort bayan Kastamonu escort bayan Kırıkkale escort bayan Kırklareli escort bayan Kırşehir escort bayan Kilis escort bayan Konya escort bayan Kütahya escort bayan Mardin escort bayan Muş escort bayan Nevşehir escort bayan Niğde escort bayan Ordu escort bayan Osmaniye escort bayan Rize escort bayan Sakarya escort bayan Siirt escort bayan Sinop escort bayan Sivas escort bayan Şanlıurfa escort bayan Şırnak escort bayan Tekirdağ escort bayan Tokat escort bayan Trabzon escort bayan Tunceli escort bayan Uşak escort bayan Van escort bayan Yalova escort bayan Yozgat escort bayan Zonguldak escort bayan
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.